|
کنکور و المپیاد زیست شناسی 1404 ( 100 در صد تضمینی و مطمئن ) | شماره تماس : 09123667097
|
قرس یکی از انواع بیماری های ورم مفاصل می باشد که با درد همراه است. نقرس در اثر افزایش اسید اوریک در خون به وجود می آید. یکی از عوامل افزایش دهنده ی اسید اوریک، دریافت زیاد مواد غذایی حاوی اسید آمینه ی "پورین" است. اسید اوریک اضافی موجود در خون به شکل کریستال هایی در مفاصل ته نشین شده و باعث قرمزی، متورم و گرم شدن، درد و التهاب یک یا چند مفصل می گردد که بیشتر در انگشت شست پا، پاشنه پا، قوزک پا، زانو و آرنج ظاهر می شود. حدود 95 درصد از مردان و 5 درصد از زنان دچار نقرس می شوند. زنان قبل از یائسگی، جزو گروه درگیر با نقرس می باشند.
عواملی که موجب افزایش اسید اوریک و ایجاد نقرس می شوند:
۱- افزایش تولید اسید اوریک به وسیله بدن
۲- کاهش خروج اسید اوریک توسط کلیه ها
۳- افزایش دریافت غذاهای پورین
۴- بیماری های حاد
۵- ضربه روحی
۶- جراحی
۷- تب
۸- کمبود آب بدن
۹- خوردن بیش از حد شام
۱۰- بعضی از داروها مانند: آسپرین
آیا شما در معرض خطر هستید؟
بعضی مشکلات احتمال بروز نقرس را افزایش می دهند. این مشکلات و بیماری ها شامل: افزایش فشار خون ، دیابت نوع 1 و 2 ، کلسترول بالا ، مشکلات گوارشی ، کاهش توده عضلانی، چاقی ، مصرف غذاهای پورین دار، گرسنگی یا کم خواری، بیماری های کلیوی و لوسمی (سرطان خون) و پسوریازیس (نوعی بیماری پوستی) و ناهنجاری در هموگلوبین.
توصیه به افراد مبتلا به نقرس:
- آب زیادی بنوشند( روزی ۲تا ۳لیتر). حتماً ۱ لیوان آب، قبل از خواب بنوشند، زیرا این کار به کم شدن اسید اوریک کمک می کند.
- وزن خود را ایده آل و ثابت نگه دارند.
- اگر اضافه وزن دارند، وزن خود را کم کنند، اما برای کاهش سریع وزن نباید گرسنه بمانند یا کم خواری کنند،، زیرا کاهش سریع وزن، باعث افزایش اسید اوریک و به دنبال آن بدتر شدن نقرس می گردد. حداکثر کاهش وزن مجاز ۵۰۰ گرم در هفته می باشد.
- از خوردن غذاهای پورین دار اجتناب کنند.
- از ریختن روغن زیاد در غذا جدا خودداری کنند.
درمان های غیر دارویی نقرس
۱) درمان با گیلاس وتوت فرنگی
گیلاس و توت فرنگی شیرین یا ترش، در درمان نقرس بسیار مهم است. شما در حدود 10 تا 25 عدد گیلاس یا توت فرنگی در روز مصرف کنید. این میوه ها اگر تازه باشند بهتر است، ولی کنسرو شده هم ایرادی ندارد.
۲) درمان با آب سبزیجات
آب هویج همراه با خیار و چغندر، بهترین درمان کننده نقرس می باشد. روزانه 500 میلی لیتر آب سبزیجات (آب چغندر و آب خیار هر کدام 100 میلی لیتر و آب هویج 300 میلی لیتر) بنوشید.
۳) درمان با لوبیا
آب لوبیا را بگیرید و هر روز ۱۵۰ میلی لیتر از آن را بنوشید.
۴) درمان با سیب
سیب به عنوان یکی از بهترین درمان کننده های نقرس شناخته شده است. سیب دارای اسید مالیک می باشد که باعث خنثی کردن اثر اسید اوریک می گردد. پیشنهاد شده که بعد از هر وعده غذا، ۱ عدد سیب مصرف شود.
۵) درمان با موز
مصرف موز ۳ تا ۴ عدد در روز برای درمان نقرس پیشنهاد شده است.
۶) درمان با لیموترش
ویتامین C به عنوان درمانی برای مفصل دردناک شناخته شده است. نصف لیمو ترش را در ۱ لیوان آب بریزید و ۳ بار در هفته میل کنید.
۷) درمان با میوه
۳ تا ۴ عدد میوه در روز مصرف کنید.
۸) درمان با غذاهای طبیعی
میوه و سبزیجات و دانه ها و یا جوانه ها برای درمان نقرس بسیار مفید می باشد.
۹) درمان با آب ولرم
۱۰) درمان با حمام نمک
دو بار در روز پای خود را در آب و نمک بگذارید. برای این کار 250 تا 500 میلی گرم نمک را در آب داغ حل کنید.
۱۱) درمان با هوای تازه، ورزش کردن و کم کردن استرس
درمان های دارویی نقرس
آلوپورینول در درمان نقرس شایع ترین درمان طولانی مدت است و با مسدود کردن آنزیم زانتین اکسیداز که به طور معمول تولید اسید اوریک را به عهده دارد ، عمل می کند. بسیار مهم است که شما به طور منظم آزمایش اسید اوریک را در حالیکه تحت این درمان هستید ،انجام دهید.
قبل از شروع مصرف آلوپورینول ، شما باید آگاه باشید که تمام روش های درمانی در کاهش اسید اوریک می تواند نقرس دردناک را سبب شوند.این حالت با ادامه مصرف دارو تقلیل می یابد. این وضع توسط کریستالهای اسید اوریک که در بافت بدن شما انباشته شده ناشی می شود. خلاص شدن از شر این کریستال برای اجتناب از آسیب مفصلی بسیار مهم است ، بنابراین شما باید این درد را که برای چند هفته یا ماه طول می کشد و در نهایت به انحلال کریستالها می انجامد کنترل کنید.
شما به طور معمول با قرص 50 یا 100 میلی گرمی آلوپورینول ، پس از آزمایش خون شروع به درمان می کنید. اگر شما متوجه هر گونه عوارض جانبی شدید، به پزشک مراجعه کنید. در تعداد بسیار کمی از موارد ، یک عکس العمل قوی در برابر این دارو بروز می کند که رفع سریع آن ، بسیار مهم است .اگرنیاز شما به دارو افزایش یافته است آزمایش خون آن را به شما نشان می دهد . دوز معمول آلوپورینول در درمان نقرس دوز 300میلی گرم است ، اما این امر به طور کامل بسته به شرایط خاص خود دارد. تکرار آزمایش خون در فاصله زمانی توصیه شده توسط دکتر شما برای اطمینان ازمناسب بودن این دوز برای شما توصیه خواهد شد.
اگر چه درمان نقرس با آلوپورینول رایج می باشد ، اما عموما کمتر از نیمی از بیماران نقرس که با آلوپورینول شروع به درمان نمودند با آن ادامه دادند. از آنان نیز ، تنها یک سوم افراد دوز کافی را برای کاهش اسید اوریک به کمترین سطح که تمام بلورهای اسید اوریک حل شود،دریافت نمودند.برای موفقیت آمیز بودن درمان نقرس با آلوپورینول ، به یاد داشته باشید :
- جهت تسکین درد به عنوان احتیاط ، و یا در صورت نیاز مسکن دریافت کنید.
- توجه به مصرف آب نوشیدنی در تمام اوقات جهت خروج oxipurinol از سیستم بدن شما بسیار مهم است.
- تست اسید اوریک انجام دهید تا مطمئن شوید سطح آن زیر 6mg/dL می باشد.
- مصرف آلوپورینول را هر روز ادامه دهید.
- مصرف آلوپورینول را بدون توصیه دکتر قطع نکنید.
غذاهایی که فاقد پورین می باشند:
- گیلاس، توت فرنگی و آلبالوی تازه (به میزان ۲۵۰ گرم در روز مجاز شناخته شده است)
- موز
- گوجه فرنگی
- کرفس،بامیه، کلم
- جعفری
- سبزیجات برگ سبز
- آناناس
- غذاهای دارای ویتامین C مانند: کلم قرمز، فلفل قرمز، نارنگی، پرتقال و دیگر مرکبات و سیب زمینی
آب میوه و آب
- لبنیات کم چرب
- کربوهیدرات های پیچیده از قبیل: نان، ماکارونی، برنج، غلات، میوه ها و سبزیجات
- شکلات
- نوشیدن قهوه یا چای
- نوشیدن نوشابه های گازدار
- مصرف اسیدهای چرب ضروری از قبیل: تن، ماهی سالمون، آجیل و دانه ها
- مصرف سویا به جای گوشت قرمز
- کره و یا مارگارین کم چرب
- تخم مرغ
غذاهای پورین داری که باعث بروز نقرس نمی شوند، عبارتند از:
- گل کلم، مارچوبه، قارچ ، نخود، اسفناج ، نان های سبوس
دار ، مرغ، بوقلمون و لوبیا (این غذاها بهتر است هفته ای ۱ بار مصرف شوند،
نه بیشتر!)
غذاهای دارای پورین کم:
- گوشت گوسفند ، گوشت گوساله، جگر، قلوه، سالمون، بوقلمون، ماهی قزل آلا و اردک.
غذاهای دارای پورین زیاد:
قلب(دل گوسفند)، شاه ماهی، مخمر، ساردین و نان های شیرین
توصیه های تغذیه ای:
- از زیاد مصرف کردن ویتامین C بپرهیزید، زیرا این ویتامین افزایش دهنده تولید اسید اوریک می باشد.
- از زیاد مصرف کردن ویتامین B۳ بپرهیزید (بیشتر از ۵۰ میلی گرم در روز) . زیادی نیاسین جلوی خروج اسید اوریک را از بدن می گیرد.
- از مصرف کردن مکمل های آهن جدا بپرهیزید. زیادی آهن در خون باعث ورود اسید اوریک در مفاصل می باشد.
مطالب زیر به نقل از خانم دکتر نگار بهروز از ماهنامه دنیای تغذیه شماره 5 برای تکمیل مطلب ارائه میکنم:
التهاب دردناك مفاصل ، رسوب كریستالهای اورات سدیم و سنگهای كلیوی اسیداوریكی نشان میدهد.طبق آمار موجود، از هر ۱۰۰۰ مرد حدود۷ نفر و از هر۱۰۰۰ زن حدود ۱ نفر به این بیماری مبتلا میشوند. میزان بروز این بیماری در مردان، با میزان اسیداوریك خون ارتباط دارد، بطوری كه با اسید اوریك كمتر از ۷ میلیگرم در دسیلیتر، میزان این بیماری به۱/۰ و با اسید اوریك بالای ۹ میلیگرم در دسیلیتر، میزان بروز این بیماری به۵ درصد میرسد. مقدار طبیعی اسیداوریك در خانمها بین ۶ ـ۶/۲ و در آقایان ۲/۷ ـ ۵/۳ میلیگرم در دسیلیتر است.
نقرس در اثر تولید بیش از حد یا دفع كمترازحد اسید اوریك (یا هر دو) بوجود میآید. از میزان۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیگرم اسید اوریكی كه روزانه دفع میشود، یك سوم از رژیم غذایی (پورین موجود در مواد غذایی مصرفی) و دو سوم از منابع داخلی بدن حاصل میشود.
۱۰ درصد موارد نقرس بر اثر تولید بیش از حد اسیداوریك و ۹۰ درصد آن بر اثر كاهش دفع اسیداوریك است. برخی از داروها و اختلالات و بیماریها هم میتوانند عامل افزایش غلظت اسید اوریك باشند. داروهایی كه میتوانند در این زمینه نقش داشته باشند عبارتند از: مصرف طولانی مدت و زیاد داروهای مُدر، لوودوپا، اسید نیكوتینیك، پیرازینامید و … . مصرف الكل و مشروبات الكلی نیز از عوامل افزایش اسید اوریك خون میباشد.
از اختلالاتی كه میتواند منجر به افزایش اسیداوریك خون شود، میتوان به لوسمیها (سرطان خون)،
لنفوم ، نارسایی كلیه، گرسنگیهای طولانی و مفرط، چاقی ، مسمومیت با سرب و … اشاره كرد.
شایعترین علامت بیماری نقرس در كنار افزایش سطح
اسیداوریك خون، التهاب مفصلی دردناك است. همان طور كه گفته شده، معمولا به
صورت درد در مفاصل اندام تحتانی و در درجه اول انگشت شست پاست كه البته
سایر نقاط بدن به ترتیب شیوع، بعد از مفصل انگشت شست پا، میتواند مچ پا،
پاشنهها، زانوها، مچ انگشتان دستها و آرنج باشد.
درمان تغذیهای
همانطور كه گفته شد، نقرس یك ناهنجاری در متابولیسم پورین است كه علامت مشخصه آن سطوح غیرطبیعی و بالای اسید اوریك خون و رسوب اورات سدیم در بافتهای نرم و استخوانی نظیر مفاصل، غضروفها و تاندونها است. بنابراین یكی از مهمترین مسایل در رژیم غذایی این بیماری، اعمال برخی محدودیتها در دریافت پورین غذایی، خصوصا در مرحله حاد بیماری است.
رژیم محدود از پورین به عنوان یك كمك فرعی برای درمان دارویی جهت كاهش ترشح اسید اوریك تا میزان ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم در روز میتواند كمك كننده باشد (همان طور كه گفته شد حدود ۷۰۰- ۶۰۰ میلیگرم اسید اوریك از یك فرد عادی روزانه دفع میشود) و میزان سطح اوریك را تا ۱ میلیگرم در دسیلیتر پایین می آورد.
در رژیم محدود از پورین، دریافت پورین روزانه به حدود ۱۵۰-۱۲۰ میلیگرم در مقایسه با دریافت معمولی آن كه ۱۰۰۰-۶۰۰ میلیگرم در روز است، کاهش می یابد. این رژیم به عنوان یك عامل كمكی در بیماری نقرس و سایر ناهنجاریهای موثر بر متابولیسم پورین تجویز میشود و برای پایین آوردن سطح اوریك در بدن طراحی شده است.
در این رژیم،منابع غذایی سرشار از پورین نظیر جگر، مغز، دل و قلوه و کله پاچه گوسفند، مخمر(ماءالشعیر) ، عصاره گوشت، اندامهای غدهای، ماهی و غذاهای دریایی، گوشت، لوبیا، نخود ، زردچوبه، قارچ، گل كلم و اسفناج با توجه به شرایط بیمار محدود میشود. مصرف این غذاها در طی حمله حاد نقرس، مجاز نمیباشد و هنگامیكه مرحله حاد فروكش میكند، فرد مجاز به مصرف یك سهم غذایی 60 گرمی از این غذاها خواهد بود.بیماران میتوانند غذاهایی را كه اساسا عاری از پورین است به دلخواه مصرف نمایند. این غذاها عبارتند از: نان و غلات، شیر و فرآوردههای لبنی، تخممرغ ، میوه ها ، سبزی ها و نوشیدنیهای غیر الكلی.
مصرف روزانه ی پروتئین به حدود ۸/۰ گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن محدود میشود. میزان مصرف پروتئین یك فرد عادی حدود ۱ گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن است. مثلا یك فرد ۷۰ كیلوگرمیبه۷۰ گرم پروتئین نیاز دارد. مصرف روزانه گوشت نباید از 120-90 گرم بیشتر باشد.برای افزایش دفع اسید اوریك لازم است، بیماران رژیم غذایی سرشار از كربوهیدرات (مثل نان، برنج، ماكارونی، غلات و …) و كمچربی داشته باشند و خصوصا در وعدهی شام از خوردن غذاهای سنگین و زیاد پرهیز كنند.
كنترل و حفظ وزن مطلوب برای این بیماران از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین باید سعی كنند با رعایت رژیم غذایی متعادل و انجام حركات ورزشی و خصوصا پیادهروی وزن خود را در حد ایدهآل حفظ كنند.
برای رقیق كردن ادرار و تسریع در دفع اسید اوریك و پیشگیری از رسوب اسید اوریك در كلیهها و تشكیل سنگهای كلیوی، نوشیدن آب و مایعات به مقدار فراوان برای این بیماران توصیه میشود، طوری كه روزانه نوشیدن حدود ۳ لیتر مایعات برای این بیماران ضروری است. بیماران باید از نوشیدن نوشیدنیهای حاوی الكل اجتناب كنند، زیرا الكل دفع اسید اوریک توسط كلیهها را مهار میكند.
در انتها قابل ذكر است كه :
داشتن وزن ایدهآل و رژیم غذایی مطلوب و مناسب میتواند تا حدود زیادی بیماران را از مصرف دارو و عوارض حاصل از بیماری محفوظ نگه دارد.
همچنین از سایت http://www.aftabir.com مطالب مفیدی راجع به این بیماری پیدا کردم که ارائه میکنم:
نقرس یكی از انواع بیماریهایی است كه موجب بروز ورم و دردی طاقت فرسا و شدید در مفاصل می شود. این بیماری بیشترین تاثیر را به روی پنجه دست به خصوص انگشت شست دارد و نواحی دیگر بدن از جمله پاشنه ، دست، مچ و آرنج ها را نیز درگیر می كند. تاثیر این بیماری بر ستون فقرات ومهره های آن به حدی است كه موجب بروز دردی شدید در قسمت تحتانی كمر می شود.
نقرس از جمله بیماری های است كه اوج و فرود دارد و در مراحی به شدت عود می كند. پروسه شدت یافتن بیماری ناگهان اتفاق می افتد و بعد از گذشت ۵ تا ۱۰ روز از بین می رود. شدت این بیماری زمانی نمایان می شود كه میزان اسید اوریك خون به بیشترین حد خود رسیده و كریستالهای آن در حال ته نشین شدن و انباشته شدن در بدن هستند.
تولید اسید اوریك در بدن انسان به طور طبیعی اتفاق می افتد. تولید این ماده با مصرف مقدار زیادی purine كه از جمله مواد موجود در گوشتهای قرمز است ارتباط مستقیمی دارد .در حالت عادی اسیداوریك به كمك كلیه ها از خون تصفیه شده و به وسیله ادرار از بدن دفع می شود. به این ترتیب اگر بدن بیش از اندازه اسیداوریك تولید كند و یا كلیه ها توانایی تصفیه آن را از خون نداشته باشند، این امر موجب ذخیره شدن اسید اوریك در بدن می شود كه اصطلاحا Hyperuricemia گفته می شود.
اسیداوریك همواره در جریان خون جاری نیست، گاهی بعد از گذشت سالها، بالا بودن میزان اسیداوریك خون موجب تشكیل كریستال در بدن و ته نشین شدن آنها در اندامهای درونی می شود. مفاصل ، تاندونها و لاله گوش از جمله مناطقی هستند كه كریستالها در آنجا جمع می شوند. وقتی بدن در معرض خطر قرار گرفت تنها عكس العمل سیستم دفاعی بدن بروز درد، سرخی موضع، تورم و آسیب دیدن مفاصل است كه همگی از جمله علائم حاد بیماری نقرس هستند.
بر اساس تحقیقاتی كه در این زمینه صورت گرفته است میزان تولید اسید اوریك در مردان بعد از سن بلوغ افزایش پیدا می كند و به همین دلیل است كه از هر ۱۰ نفر مبتلا به بیماری نقرس ۹ نفر مرد و یك نفر زن گزارش شده است. عمل جذب و ته نشینی كریستال در مردان ممكن است از سن ۲۰ سالگی آغاز شود اما بروز علائم و نشانه های بیماری از سنین ۳۰ –۴۰ سالگی نمایان می شود.
در زنان مبتلا نیز بروز علائم و نشانه های بیماری در سنین بالا اتفاق می افتد. به گزارش متخصصان این حوزه علت این امر وجود خاصیت دفاعی هورمون استروژن در مقابل این بیماری است. و تا زمانی كه زنان به مرحله یائسگی نزدیك نشده اند علائم این بیماری نمایان نمی شود. اما به محض آغاز مرحله یائسگی و كاهش هورمون استروژن، علائم بیماری و جذب كریستالها شروع می شود.
توجه به این نكته حائز اهمیت است كه همواره بالابودن میزان اسیداوریك در بدن موجب بروز بیماری نقرس نمی شود. گرایش ته نشین شدن كریستال ها در بدن به عوامل ژنتیكی، اضافه وزن و یا برنامه های غلط غذایی و مصرف بی رویه مشروبات الكلی وابسته است. علاوه براین میزان بالای كلسترول و تری گلیسرید در بدن نیز خطر ابتلا به نقرس را در افراد بالا می برد.
در بعضی موارد وجود بیماریهایی مثل غده بافتهای لنفاوی، سرطان خون و بیماری كم خونی همولیتیك موجب تسهیل ابتلا به بیماری نقرس می شوند.
● علائم و نشانه های نقرس
حملات بیماری نقرس عموما بدون هشدار قبلی نمایان می شود. و ته نشینی كریستال ها در مفاصل غالبا همراه با نشانه خاصی نیست.
معمولا حمله این بیماری نیمه شب آغاز می شود. مفاصل درگیر دردناك می شوند و پوست آن نواحی گرم، براق و قرمز رنگ (قرمز مایل به ارغوانی) می شود. درد به حدی شدید می شود كه بیمار حتی تحمل فشار ملافه را ندارد. بعد از حمله علائم بیماری در عرض یك هفته از بین می رود اما خطر حملات بعدی، بیمار را تهدید می كند و ممكن است به مفاصل او آسیب برساند.
كریستالها معمولا به شكل توده یا برآمدگی سخت در زیر پوست و نزدیكی مفاصل جمع می شوند و موجب تغییر شكل مفاصل و كاهش میزان حركت و كارایی آنها می شوند. این تودهای سخت را توفوس می نامند كه احتمال تشكیل آنها درون كلیه ها و سایر اندامهای درونی بدن، زیر پوست گوشها و زانوها فراوان است.
، اگر چه هنوز گزارشی از رابطه بین نقرس و بیماری كلیه بررسی و ارائه نشده است اما، افراد مبتلا به نقرس غالبا در معرض ابتلا به بیماری كلیه از جمله سنگ كلیه قرار دارند.
● تشخیص بیماری
معاینه پزشك، شرحی كه بیمار از وضعیت خود می دهد و نهایتا نتیجه آزمایش خون می تواند میزان اسید اوریك را در خون مشخص كند. با این وجود میزان بالای اسید اوریك صرفا به معنای احتمال بروز بیماری نقرس در افراد نیست.
در بدن بسیاری از نمونه ها كه اسید اوریك بالایی دارند، نشانه هایی از ته نشینی و تشكیل كریستال دیده نشده است و برعكس در افرادی كه میزان اسیداوریك بدنشان نرمال و طبیعی بوده است بیماری نقرس در شدیدترین مرحله خود نمایان شده است. این گروه از افراد ۳۰ درصد مبتلایان به نقرس را شامل می شود.
قطعی ترین شیوه تشخیص این بیماری در افراد بررسی نمونه مایع موجود در مفاصل و گرفتن تست كریستال از آنهاست.
علائم بیماری نقرس معمولا بعد از یك هفته از بین می رود اما بررسی بیماری و تشخیص پزشك و درمان او در این مورد لازم است زیرا مانع از آسیب دیدگی مفاصل، كلیه ها و اندام های درونی بدن در حملات بعدی نقرس است.
در مواقعی كه حملات شدید در بیمار، موجب رنج او می شود؛ متخصص تمركز بیشتری بر تسكین درد و كاهش میزان تورم دارد و در مواقعی كه بیماری در حال پیشرفت است تمركز او به پائین آوردن میزان اسید اوریك بدن و ترمیم بخش های آسیب دیدهٔ مفاصل و درمان بیماری است.
● رژیم غذایی و مصرف گیاهان دارویی
محققان معتقدند كه گیاهخواران از جمله افراد ناآشنا با بیماری نقرس هستند. و این امر را مدیون رژیم غذایی و تغذیه مناسب ، مصرف مقدار زیادی فیبر، عدم مصرف چربی یا مصرف مقدار بسیار جزئی چربی هستند.
در افراد مبتلا به بیماری نقرس مصرف ویتامین E و سلینیوم به كاهش تورم و ترمیم قسمت های آسیب دیده كمك می كند. همچنین مصرف دانه های سرخابی و تیره رنگ توت، تمشك، زالزالك و آقطی كه منابع بسیار خوبی برای تامین تركیب های فلانوئید در بدن محسوب می شوند و به پائین نگه داشتن میزان اسید ارویك در بدن كمك می كنند. توصیه می شود. این ماده در حقیقت تاثیر بسیار خوبی بر كاهش تورم و پیشگیری از آن و همینطور بازسازی مفاصل آسیب دیده دارد.
مصرف یك فنجان توت تازه ، یا فریزشده، یا خشك شده یا عصاره آن به صورت روزانه در درمان این بیماری بسیار موثر گزارش شده است.
همچنین مصرف چای برگ های خشك گزنه به صورت روزانه مانع از تاثیر اثرات سوء نقرس به روی كلیه ها می شود. با این وجود مصرف این گیاه به همه بیماران توصیه نمی شود زیرا بعضی افراد به مصرف آن حساسیت دارند.
● شیوه های درمانی
یكی از داروهایی كه در هومیوپاتی برای درمان نقرس مورد استفاده است سورنجان است كه موجب كاهش درد ناشی از حمله های شدید این بیماری می شود. فرمول این دارو مشابه گیاهی به نام autumn crocus است كه به طور سنتی برای درمان نقرس استفاده می شود.
طب سوزنی، یكی دیگر از شیوه های درمانی طبیعی نیز برای كاهش درد به هنگام حملات بیماری نقرس پرفایده است. نكته اساسی این است كه بیماری نقرس چه در طب رایج و چه در طب سنتی درمان قطعی و كامل ندارد ، اما قابل كنترل و مهار شدن است.
رعایت رژیم غذایی مناسب و پائین نگاه داشتن میزان اسیداوریك موجب برطرف شدن بسیاری از مشكلات مرتبط با این بیماری می شود. با مصرف داروهای شیمیایی و برخی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی به تجویز متخصصین، می توان توفوس های تشكیل شده زیر پوست را منحل كرد و یا بوسیله جراحی برداشت و به این ترتیب كارایی و قابلیت اولیه مفاصل را به مرور بدست آورد. لازم به ذكر است كه همزیستی بیماری نقرس با بیماری های مثل دیابت، فشار خون بالا و بیماری های كلیه ممكن است پروسه كنترل و درمان آن را تحت شعاع قرار داده و آن را سخت كند.
● پیشگیری
قرن ها پیش بیماری نقرس ، به عنوان بیماری افراد ثروتمند و متمول جامعه شناخته می شد. چرا كه این افراد دسترسی آسان به مواد غذایی زیاد و مشروبات الكلی داشتند و می توانستند بی رویه از آنها مصرف كنند. هرچند كه این مسئله ساده انگارانه است ، اما مصرف موادغذایی نامناسب و افراط در نوشیدن مشروبات الكلی از جمله عواملی است كه باعث پیشرفت این بیماری می شود. بنابراین كاهش وزن و محدود كردن مصرف مشروبات الكلی موجب بالا بردن سیستم دفاعی بدن در مقابل بیماری نقرس می شود.
از دیگر عواملی كه موجب پیشگیری از ابتلا به نقرس می شود، كاهش مصرف مواد غذایی حاوی purine پیورین است. موادی مثل گوشت قرمز، عصاره گوشت، حلزون، قزل آلا، ماهی كولی، قارچ، اسفناج پخته، ریوند چینی، مخمر، مارچوبه، آب جو و شراب كه حاوی مقدار زیادی پیورین هستند باید به طور جدی محدود شود. همچنین مصرف چربی های اشباع شده ـ كه مانع دفع اسید اوریك از بدن می شود ـ و كربوهیدارتهای تصفیه شده مثل قند، نان سفید و پاستا ـ كه موجب افزایش تولید اسید اوریك در بدن می شودـ نیز به طور كامل از برنامه غذایی حذف شود.
مصرف روزانه ۸ لیوان آب نیز توصیه می شود چرا كه كم آبی بدن یكی از عواملی است كه به روند تشكیل كریستالها در بدن و تجمع آنها كمك می كند. علاوه بر مصرف آب مصرف مقدار قابل ملاحظه ای چای گیاهی و آب میوه های رقیق نیز پرفایده است.