دستگاه تنفس قورباغه :

قورباغه از دوزیستان است (یعنی مرحله ابتدایی زندگی در آب و مرحله بلوغ درخشکی زندگی می کند) .

زمانیکه در آب زندگی می کند ( قورباغه نابالغ)، آبشش دارد (مثل ماهی ها) .

دستگاه تنفس قورباغه بالغ :

الف ) تنفس پوستی ( 75%)

ب ) تنفس از شش ها(8%)

ج) تنفس از حفره دهانی ( 17%)

انواع تنفس:

تنفس ظاهری (دوم و بازدم)

تنفس واقعی ( تنفس سلولی )



نکات :

یکی از ویژگی های آشکار در اغلب جانوران تنفس است.

تنفس در همه جانوران به یک شکل انجام نمی شود.

هدف از تنفس در همه جانوران تبادل گازهای تنفسی است.

کار حیاتی تنفس، تامین اکسیژن و دور کردن کربن دی اکسید از سلول ها است.

ارتباط دستگاه تنفس با گردش خون در حیطه نگرش کل نگری می باشد.



نکته: گازهای تنفسی ، گازهایی هستند در دستگاه تنفس که بین خون و اتسمفر مبادله می شوند و شامل اکسیژن ، کربن دی اکسید و مونوکسید کربن است.

نکته : بیشترین میزان co2 و کمترین میزان O2 در ماتریکس میتوکندری ( محل تولید و مصرف آنها)است.

تنفس از نظر ارسطو:

باعث خنک شدن قلب می شود.

نمی دانست هوا مخلوطی از چند نوع گاز است.

نمی دانست که ترکیب شیمیایی هوای دمی و بازدمی یکسان نیست .



کربن دی اکسید

اکسیژن

هوا

% 04/

21%

هوای دمی

4%

18%

هوای بازدمی

نکته: هوای دمی ، اکسیژن بیشتر، کربن دی اکسید کمتر و هوای بازدمی، اکسیژن کمتر و کربن دی اکسید بیشتر دارد.

نکته : درک اهمیت تنفس پس از فهم ارتباط دستگاه تنفس و دستگاه گردش خون ممکن است.

نکته : بصل النخاع مهمترین مرکز عصبی تنظیم و هماهنگی دستگاه تنفس، گوارش و گردش خون است.

انواع خون :

خون قرمز تیره (خون تیره ): اکسیژن کمتر و کربن دی اکسد بیشتر دارد.

خون قرمز روشن ( خون روشن): اکسیژن بیشتر و کربن دی اکسید کمتری دارد.

نکته :

خون تیره در شش ها خون روشن تبدیل می شود.

خون روشن در اندام های بدن به خون تیره تبدیل می شود.

تبادل گازهای تنفسی اکسیژن و کربن دی اکسید هم در شش ها و هم در اندام ها انجام می شود.

هدف از تبادل گازهای تنفسی در شش ها، دریافت اکسیژن و دفع کربن دی اکسید و هدف از آن در اندام ها دریافت کربن دی اکسید و تحویل اکسیژن است.



سوال : چه ضرورتی دارد تا سلول های بدن اکسیژن دریافت کنند؟

جواب : برای ذخیره انرژی شیمیایی مواد مغذی ( مثل گلوکز ) در ATP به اکسیژن نیاز دارد.

رابطه تنفس سلولی :

ATP + آب + کربن دی اکسید → ADP و فسفات + اکسیژن + گلوکز



نکات رابطه تنفس یافته ای :

انرژی گلوکز: انرژی ذخیره شده در ATP تبدیل می شود.

علت نیاز به اکسیژن را توجیه می کند.

فسفات مصرف و آب تولید می شود.

تعداد فسفات در طرفین معادله تغیر نمی کند



سوال : چرا کربن دی اکسید باید از سلول های بدن دور شود؟

جواب : کربن دی اکسید مازاد باعث کاهش PH خون می شود . کاهش PH خون باعث تغییر ساختار پروتئین ها می شود که ممکن است باعث مختل شدن عملکرد آن ها شود.



سوال : چرا از بین رفتن عملکرد پروتئین باعث اختلال گسترده در کار سلول ها و بافت ها می شود ؟

جواب : چون بسیاری از فرایندهای سلولی توسط پروتئین ها انجام می شود.



نکته : افزایش کربن دی اکسید بدن خطرناک تر از کاهش اکسیژن در آن است.

نکته : کاهش اکسیژن بدن بر خلاف افزایش کربن دی اکسید تغییری در PH بدن بوجود نمی آورد.

آزمایش بررسی مقدار نسبی کربن دی اکسید هوای دمی و بازدمی :

محلول برم تیمول بلو رقیق در محیط بازی به فروش میرسد که رنگ آبی دارد.

این محلول معرف کربن دی اکسید در محط های اسید و باز است بطوریکه در محیط بازی به رنگ آبی ، در محیط خنثی سبز رنگ و در محیط اسیدی زرد رنگ می شود .









محلول برم تیمول بلو → محلول برم تیمول بلو → CO2+H2O + محلول برم تیمول



پودر آب آهک آبدار (Ca(OH)2 ) به سختی درآب حل میشود اگر مقداری از آن در آب حل شود و سپس صاف شود در مایع صاف شده، مقادیری از (Ca(OH)2 ) حضور دارند به مایع صاف شده آب آهک می گویند از آب آهک برای شناسایی کربن دی اکسید استفاده می کنند.







اگر دمیدن کربن دی اکسید ادامه یابد:





دوباره محلول از رنگ شیری به رنگ شفاف بر می گردد.

هنگام دم:

هوا اتمسفر ( CO2 % 04 ) از طریق لوله b وارد مایع ظرف ب می شود چون CO2 درصد پایینی دارد تغییر رنگ خیلی آهسته و با افزایش دم اتفاق می افتد.



هنگام بازدم :

هوای بازدمی (CO2 4% ) از طریق لوله a وارده مایع ظرف الف می شود . چون CO2 درصد بالایی دارد تغییر رنگ سریع تر اتفاق می افتد. هر چند از طریق لوله b مقداری CO2 هم وارد لوله ب می شود ولی چون به سطح مایع برخورد می کند تغییر رنگ به آهستگی در این لوله انجام می شود.



نکات :

در هنگام دم، در ظرف ب و در هنگام بازدم در ظرف الف حباب هوا مشاهده می شود.

ابتدا مایع ظرف الف و سپس مایع ظرف ب تغییر رنگ می دهد.

تغییر رنگ ظرف ب کندتر از ظرف الف است.

هوای دمی باعث ورود هوا به ظرف ب و هوای بازدمی باعث ورود هوا به ظرف الف می شود.

معرف در هر دوظرف تغییر رنگ می دهد ( ابتدا در ظرف الف و پس ب )

تغییر رنگ معرف در هر دو ظرف نشان می دهد که کربن دی اکسید وارد هر دو ظرف می شود.

بخش های سازنده دستگاه تنفس انسان از نظر وظیفه :

بخش هادی : مسیر جریان هوا را به داخل و خارج بدن می سازد.

بخش مبادله ای : تبادل گازهای تنفسی ( اکسیژن و کربن دی اکسید) را ممکن می کند.

بخش های دستگاه تنفس انسان :

منظور همان مجاری تنفسی است و شامل بینی ، حلق، حنجره، نای ، نایژها ( اصلی و باریک تر ) نایژک ها( اصلی و انتهایی ) است.



وظیفه : هوا را به درون و بیرون دستگاه تنفس هدایت می کند.

2 نوع بافت پوششی مجرای تنفسی :

بافت پوششی پوست نازک ابتدای بینی

بافت پوششی مخاط مژکدار

پس بجز ابتدایی مسیر ورود هوا در بینی ( که پوست نازک دارها) بقیه جاها ( شامل حفرات بینی، مجرای بینی، حلق، حنجره ، نای ، انواع نایِژه ها و انواع نایژک ها ) مخاط مژکدار وجود دارد.

انواع سلول های مخاط مژکدار:

استوانه ای مژکدار ← وزیکول درشت به تعداد کم

استوانه ای غیر مژکدار ← وزیکول ریز به تعداد فراوان

سلول های غیر استوانه ای کوچک



نکته : نایژک مبادله ای با وجود اینکه به بخش هادی تعلق ندارد ولی مثل مجاری تنفس دارای مخاط مژکدار است .

نکته : مخاط مژکدار در بخش هادی و مبادله ای هر دو وجود دارد.

نکته : همه بخش های سازنده بخش هادی و مبادله ای مخاط مژکدار ندارند( در بخش هادی ابتدای بینی و در بخش مبادله حبابک ها مخاط مژکدار ندارند)

نکته : ابتدای بخش هادی برخلاف انتهای آن مخاط مژکدار ندارد.

وظایف بخش هادی دستگاه تنفس :

هدایت هوا به درون و بیرون دستگاه تنفس

پاکسازی هوا از ناخالص ها ( مثل میکروب های بیماریزا و گرد و غبار )

گرم کردن هوا ( توسط بینی )

مرطوب کردن هوا ( توسط ماده مخاطی)



نکته : جهت حرکت مژک های مخاط مژکدر بگونه ای است که بخش های بالاتر از حلق به طرف پایین و بخش های پایین تر از حلق به طرف بالا است تا ذرات به دام افتاده به طرف حلق رانده شود.



سوال : بخش هادی چگونه هوا را از ناخالصی ها پاکسازی می کند؟

جواب : پوست نازک ابتدای مسیر درود هوا در بینی موهایی دارد که از ورود ناخالصی های هوا مانع می شوند.

مخاط مژکدار : مخاط مژکدار 2 ویژگی مهم دارد ( ماده مخاطی ترشح می کند و دارای مژک فراوان است).



سوال : چگونه مخاط مژکدار ناخالصی ها هوا را پاکسازی می کند؟

الف) ترشحات مخاطی ، ناخالصی های هوا را ضمن عبور به دام می اندازد.

ب ) مژک ها با حرکت ضربانی یکطرفه، مجموع ترشحات مخاطی و ناخالصی های به دام افتاده در آنرا بسوی حلق می رانند.

ج) لیزوزیم ترشحات مخاطی باعث مرگ باکتری های می شود.



سوال : بخش هادی چگونه هوا را مرطوبت می کند؟

ترشحات مخاطی



سوال : مرطوب بودن هوای دمی چه اهمیتی دارد؟

اگر هوا مرطوب نباشد گازهای تنفسی آن مبادله می شود.



هوای خشک = هوای بدون بخار آب

هوای مرطوب = هوای خشک + رطوبت ( بخار آب )

رطوبت اتمسفر برای تبادل گازهای تنفسی در شش ها کافی نیست و افزایش رطوبت آن برای تبادل گازها ضروری است.



نکته : گازهای تنفسی در صورتی می توانند بین شش ها و خون مبادله شوند که قبلاً رطوبت زیادی دریافت کرده باشند.



نکته : رطوبت هوای بازدمی بیش از هوای دمی است.



سوال : چگونه هوای دمی مرطوب می شود؟

تبخیر ترشحات مخاطی هوای دمی را مرطوب می کند.



سوال : هوای دمی چگونه گرم می شود؟

قسمت غضرونی بینی که پهن تر است شبکه وسیعی از رگهای خوی با دیواره نازک دارد که باعث گرم شدن هوای دمی می شود.



نکته : قسمت استخوانی بینی که باریک تر است توسط مخاط بویایی ( محل گیرنده های بویایی ) پوشیده شده است.



نکته : شبکه رگهای خونی بینی به سطح داخلی بینی بسیار نزدیک است و آسیب پذیر تر است و آسان تر از دیگر نقاط بدن دچار خونریزی می شود.

حلق :

عامیانه گلو نامیده می شود.

چهارراهی است که دیواره ماهیچه ای دارد. از بالا به مجرای بینی و دهان و از پایین به نای و مری راه دارد.

هم غذا و هم هوا را از خود عبور می دهد.

هوا با عبور از بینی، دهان یا هر دو وارد حلق می شود.

لایه مخاطی دارد ولی مژکدار نیست .

حنجره :

در بالای نای و پایین حلق قرار گرفته است.

اسکلت حنجره از چند غضروف ساخته شده است که توسط رشته های ماهیچه ای به یکدیگر متصل هستند. یکی از غضروف های آن غضروف تیروئید نام دارد.



وظایف حنجره :

الف ) چون دیواره غضروفی دارد مجرای عبور هوارا همیشه بازنگه می دارد.

ب ) در پوشی به اسم برچاکنای ( اپی گلوت ) دارد که هنگام بلع غذا مانع ورود آن به نای می شود.

ج) به کمک پرده های صوتی در تولید صدا هنگام بازدم نقش دارد.

نای :

از بالا به حنجره و از پایین به نایژه ها ختم می شود و در جلوی مری قرار دارد ( یکعدد)

16-20 حلقه غضروفی C شکل ( یا نعل اسبی )دارد که باعث بازماندن همیشگی مجرای نای میشوند.

دهانه های حرف C (دهانه غضروف ها ) همیشه بطرف مری قرار دارد. این باعث تسهیل حرکت کرمی مری می شود یعنی مانعی در مسیر حرکت لقمه های بزرگ غذا وجود ندارد.

دیواره نای :

الف) لایه پیوندی :

بیرونی ترین لایه

نازک

به لایه بیرونی مری متصل می شود.



ب) لایه ماهیچه ای - غضروفی:

قطور

در جلو و پهلوها غضروفی و نه اتصال با مری ماهیچه ای



نکته : هم بخش ماهیچه ای و هم بخش غضروفی به لایه بیرونی مری متصل است.

نکته : لایه پیوندی تنها به بخش غضروفی لایه غضروفی ماهیچه ای متصل است.

نکته : هم بخش غضروفی و هم بخش ماهیچه ای به لایه زیر مخاطی متصل است.



ج) لایه زیر مخاطی :

غده های ترشحی مربوط به لایه مخاطی را در خود جای داده است.



نکته : 3 بخش متصل شده به لایه زیر مخاطی:

الف ) ماهیچه ب) غضروف ج ) مخاط



د) لایه مخاطی:

داخلی ترین لایه

در ارتباط مستقیم با هوا

نایژه ها :

پسونده ژه تصغیر است . نایژه = نای کوچک

دیواره غضروفی دارد و در حد فاصل انتهای نای و ابتدایی نایژک های اصلی قرار دارند.



انواع :

نایژه اصلی ← 2 عدد، بطوریکه به دو شش یک نایژه اصلی وارد می شود.

الف) نایژه اصلی راست ← کوتاه تر و قطورتر

نکته : در نزدیکی حلقه های غضروفی تا شکل مجرای تنفسی است.



ب) نایژه اصلی چپ ← بلندتر و باریک تر

نکته : نخستین انشعابات نایژه اصلی چپ وارد لوب بزرگ می شود .



نایژه های باریک تر ← فراوان، در هر شش انشعابات زیاد دارد.

نکته : هر چه از نایژه های اصلی به نایژه های باریک تر پیش رویم از مقدار غضروف دیواره آنها کاسته می شود.

نکته : وظیفه نایژه ها اتصال نای ( یک عدد) به میلیون ها نایژک است.

نکته : شش ها قبل از محل انشعاب نایژه ها از نای قرار دارند.

نکته : شش راست سه لوبی و 2 شیار ولی شش چپ 2 لوبی 1 شیار دارد.

نایژک ها:

از نایژه ها باریک تر منشعب می شوند.

دیواره غضروفی ندارد بلکه دیواره ماهیچه ای دارند و بهمین دلیل می توانند تنگ و گشاد شوند ( امکان تنظیم مقدار هوای ورودی یا خروجی)



انواع نایژک ها:

نایژک های اصلی : حد فاصل نایژه های باریک تر و نایژک های انتهایی

نایژک های انتهای : حد فاصل نایژک های اصلی و نایژک های مبادله ای

نایژک های مبادله ای : حد فاصل نایژک های انتهایی و کیسه حبابکی



نکته : نایژک های مبادله از بخش هادی دستگاه تنفس حساب نمی شوند.

نکته : در تمام بخش های هادی بجز حلق و نایژک ها غضروف وجود دارد.

نکته : سلول های سازنده بخش هادی از نوع بافت پوششی یک لایه استوانه ای هستند که ماده مخاطی ترشح می کنند.

بخش مبادله ای دستگاه تنفس انسان

از 2 بخش ساخته شده است:

نایژک مبادله ای :

در دیواره خود غضروف ندارد ولی ماهیچه صاف دارد. 2 نوع است:

الف) ابتدایی نایژک مبادله ای :

به چند حبابک تکی متصل می شود.



ب) نایژک مبادله ای انتهایی :

به یک کیسه حبابکی ختم می شود.



کیسه حبابکی = مجموع چند حبابک متصل بهم که شبیه خوشه انگور دیده می شود.



نکته : روی نایژک مبادله ای حبابک و انتهای نایژک مبادله کیسه حبابکی وجود دارد.

حبابک :

از اجزای کروی کوچک تو خالی که بافت پوششی سنگفرشی یک لایه فاقد مخاط و مژک تشکیل یافته است.

نکته : در حبابک ها بر خلاف نایژک مبادله ای مخاط مژکدار وجود ندارد.

نکته :در حبابک ها بر خلاف نایژک مبادله ای ماهیچه صاف وجود ندارد.

نکته : بافت پوشی حبابک ها از نوع سنگفرشی در حالیکه در نایژک مبادله ای از نوع استوانه ای است ولی در هر دو یک لایه هستند.

نکته : بافت پوششی حبابک ها در بعضی جاها غشای پایه مشترک دارد در حالیکه بافت پوششی استوانه ای نایژک مبادله ای غشای پایه مشترک ندارد.

نکته : حباب ها بر خلاف نایژک مبادله ای تبادل گازهای تنفسی دارند.

نکته : حبابک ها در طول نایژک مبادله ای بصورت تکی پراکنده و در انتهای نایژک مبادله ای خوشه ای هستند.

ایمنی در حبابک ها :

در حبابک ها مخاط مژکدار وجود ندارد چون اگر وجود داشت مانع تبادل گازهای تنفسی می شد.

سوال : حال اگر باکتری ها و ذرات گردد و غبار که از مخاط مژکدار بخش هادی گریخته اند به حبابک برسند چگونه باید نابود شوند؟

درشت خوارها ( ماکروفاژها ) در اطراف حبابک ها مستقر هستند تا این وظیفه را انجام دهند.

ویژگی ماکروفاژ ها:

نوعی سلول دفاعی بوده و متعلق به دستگاه ایمنی هستند و سلول سازنده دیواره حباب نیست .

از مونوسیت های خون منشاء می گیرند ولی بر خلاف آنها دیگر در خون حضور ندارند.

توانایی بیگانه خواری میکروبها را دارند.

توانایی حرکت دارند (حرکت آسیبی با ایجاد پای کاذب)

عمر طولانی دارند ( چندین ماه )

علاوه بر اطراف حبابک ها در دیگر نقاط بدن ( مغز ، کبد ، روده، استخوان، چربی، کلیه ها) هم در فاصله بین سلول ها حضور دارد.

عامل سطح فعال ( سورفاکتانت ):

هنگام دم باید حجم حبابک ها افزایش یابد اما نیروی کشش سطحی آب سطح داخلی آنها مانع از اینکار می شود . لایه نازکی از مولکول های آب ، سطح داخلی حبابک ها را پوشانده اند. همین لایه باعث پیدایش نیروی کشش سطحی می شود که در برابر باز شدن حبابک ها مقاومت می کند.

از یاخته های نوع 2 دیواره حبابک ها ماده ای به اسم surface Active Agive ( سورفاکتانت ) ترشح می شود که نیروی کشش سطحی را کاهش می دهد و اینگونه حبابک ها به آسانی باز می شوند.



نکته : در بعضی ( نه همه ) نوزادان زودرس سورفاکتانت به مقدار کافی تولید و ترشح نمی شود پس به زحمت تنفس می کنند.( سندرم زجر تنفسی نوزادان ).

نکته : در سندرم زجر تنفسی نوزادان یافته های نوع دوم حبابک ها فعال نشده اند.

انواع سلول های دیواره حبابک :

نوع اول :

فراوان تر

سنگ فرشی یک لایه

به تبادلات گازهای تنفسی مشغول هستند.

ضخامت کم دارند.

یاخته های پولکی هم نامیده می شوند.

بین بعضی از این سلول ها منافذی وجود دارد.



نوع دوم :

تعداد خیلی کمتر

ظاهر سنگ فرشی ندارد

ترشح کننده سورفاکتانت

از نوع بافت پوششی هستند ولی متمایز شده اند

کوچکتر از نوع یک هستند.

در سطح خود زوائه ریزی دارند.



نکته : هر دو نوع سلول های دیواره حبابک دارای غشای پایه هستند.

نکته : سلول نوع 2 همانند ماکروفاژ در سطح خود زوائه ریزی دارد.



سوال :چگونه تبادل گازهای تنفسی در حبابک انجام می شود؟

مویرگ های خونی فراوان ( شبکه مویرگی ) اطراف حبابک را احاطه کرده است تا تبادل گانه های تنفسی را با هوای داخل حبابک انجام دهند.



نکات :

انواع غشاء:

الف ) غشای زیستی ( غشای سازنده غشای سلولی و غشای اندامک های سیتوپلاسمی )

ب ) غشای پایه ( رشته های پروتئینی و گلیوپروتئینی زیر بافت پوششی)



هسته سلول نوع 1 حبابک بزرگتر از هسته سلول پوششی دیواره مویرگ خونی است.

در فاصله بین فضای داخل حبابک و پلاسمای خون 4 لایه غشای زیستی وجود دارد.

(دو غشای زیستی مربوطه به یاخته نوع یک دیواره حبابک و دو غشای زیستی مربوط به سلول پوششی سنگفرشی دیواره مویرگ )

در جاهای متعدد ( زیاد ) بین بافت پوششی حبابک و بافت پوشتی مویرگ غشای پایه مشترک است ( بعضی جاهای غشای پایه مشترک جود ندارد).

در فاصله بین فضای درون حبابک و پلاسمای خون حداقل یک و حداکثر دو غشای پایه وجود دارد.



نکته : وجود غشای پایه مشترک باعث به حداقل رسیدن مسافت انتشار گازها می شود.

نکته : خون تیره توسط سرخرگ کوچک ششی وارد شبکه مویرگی شده و خون روشن توسط سیاهرگ کوچک ششی از شبکه مویرگی خارج می شود.

چگونه گازهای تنفسی (CO.CO2.O2 ) در خون حمل می شوند؟

انتقال گازهای تنفسی از شش ها به بافت ها و بلعکس توسط دستگاه گردش خون انجام می شود ولی مشکل این است که گازها در پلاسمابه میزان خیلی کم حل می شوند و جوابگوی نیاز سلول ها نیست .

حمل O2 توسط خون :

97% توسط Hb

3 % محلول در پلاسما



حمل CO2 توسط خون :

% 70 بصورت HCO3- در پلاسما

23% توسط Hb

7% محلول در پلاسما



نکته : اختلاف فشار O2 و CO2 در محل شش ها و بافت ها باعث تبادل گازهای تنفسی می شود.

نکته : جایگاه اتصال O2 به Hb متفاوت از جایگاه اتصال CO2 به آن است.



جایگاه اتصال CO2 > جایگاه اتصال O2

Hb گویچه های قرمز خون :

در شش ما به O2 اتمسفر متصل شده و در بافت ها آن را آزاد می کنند.

در بافت به CO2 حاصل از سلول ها متصل و در شش ها آنرا آزاد می کند.

نکته : CO از سوختن ناقص C ( در کمبود O2 ) تولید می شود یعنی بجای CO2 ، CO تولید می شود.

نکته: کربن مونوکسید به جایگاه اتصال O2 در Hb متصل می شود و به سختی از آن جایگاه جدا می شود و مانع از اتصال O2 به Hb متصل می شو و به سختی از آن جایگاه جدا می شود و مانع از اتصال O2 به Hb می شود و باعث کاهش ظرفیت حمل O2 در خون( نه خوناب ) می شود و حتی ممکن است باعث مرگ شود پس CO را گاز سمی می دانند که تنفس آن باعث مسمومیت شده و به گاز گرفتکی معروف است.



نکته : تمایل اتصال CO به Hb ، 200 برابر بیشتر از تمایل اتصال O2 به آن است .

نکته : آنزیم انیدراز کربنیک گویچه های قرمز در بافت ( که غظت CO2 زیاد است) واکنش زیر را کاتالیز می کند:

CO2+H2OآنزیمH2CO3بخود خودHCO3-. H+

HCO3- از داخل گویچه قرمز خارج می شود و وارد پلاسما می شود.

H+ درداخل گویچه قرمز می ماند.

نکته : در شش ها ( که CO2 کم است ) این آنزیم واکنش زیر را کاتالیز می کند.

H2CO3→H2O+CO2

HCO3- در شش ها از خود CO2 آزاد می کند که وارد اتمسفر می شود .

نکته: محل اتصال CO2 به Hb با محل انتقال O2 در آن متفاوت است.

نکات CO :

ماده معدنی است.

همانند نوعی ماده معدنی جانشین آن به Hb متصل می شود.

بر خلاف O2 و CO2 به آسانی از Hb جدا نمی شود.